Οι Ελληνικές Σπουδές και το Ελληνο-Αυστραλιανό Κέντρο στο Πανεπιστήμιο RMIT της Μελβούρνης

Ματίνα Δεμιράκη

Malamatenia.demiraki@rmit.edu.au

30 Νοεμβρίου 2004

Στο πανεπιστήμιο του RMIT και στη Σχολή Εκπαίδευσης, Γλωσσών και Κοινοτικών Υπηρεσιών (Faculty of Education, Language and Community Services) λειτουργεί το πρόγραμμα Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού (Language and Cultural Studies), που προσφέρει μαθήματα σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Στην ίδια σχολή εντάσσεται και το Ελληνο-Αυστραλιανό Κέντρο (Australia Greek Resource and Learning Centre). Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: www.greekcentre.rmit.edu.au

Το ελληνικό πρόγραμμα του R.M.I.T και πανεπιστημίου La Trobe είναι τα δύο εναπομείναντα στη Μελβούρνη, ενώ στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης λειτουργεί πρόγραμμα το οποίο προσφέρεται από το πανεπιστήμιο του La Trobe. Σημειώνεται ότι από το 1974, που ιδρύθηκε το πρώτο τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, κατόπιν παμπαροικιακού εράνου, λειτούργησαν πολλά άλλα τμήματα Ελληνικών σε διάφορα Πανεπιστήμια. Κατά το 1996 στη Μελβούρνη τα Ελληνικά διδάσκονταν σε έξι πανεπιστήμια: Deakin, La Trobe, Melbourne, Monash, Royal Melbourne Institute of Technology (RMIT) και Victoria. Οι αναδιαρθρώσεις όμως και οι περικοπές στη χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης οδήγησαν στη σταδιακή συρρίκνωση των ελληνικών προγραμμάτων. Η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτωρίας από τον Αύγουστο του 2002, κατόπιν Συμφωνίας με το RMIT, συμβάλλει στην ενίσχυση του προγράμματος και του Ελληνο - Αυστραλιανού Κέντρου.

Προσωπικά προσφέρω τις υπηρεσίες μου και στα δύο, στο Ελληνικό Πρόγραμμα και στο Κέντρο, με πρωταρχική επιδίωξη τη συμβολή στη δημιουργία ενός ελκυστικού, προσιτού και σύγχρονου προγράμματος με στόχο την προσέλκυση φοιτητών ελληνικής και μη καταγωγής, και τη βιωσιμότητα του Κέντρου, μέσα πάντα στα πλαίσια της δυναμικής των δυνατοτήτων και των περιθωρίων που μου παρέχονται.

I. Πρόγραμμα ελληνικών

To μάθημα ελληνικών προσφέρεται και στα τρία έτη για αρχάριους, ενδιάμεσου επιπέδου και προχωρημένους (Introductory, Intermediate, Advanced) σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Προσφέρεται επίσης στην Αγγλική μάθημα πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Προσωπικά έχω διδάξει το γλωσσικό μάθημα σε όλα τα επίπεδα (9 ώρες την εβδομάδα κατά τα δύο εξάμηνα του παρελθόντος έτους, 15 ώρες κατά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους και 7 ώρες σ’ αυτό το εξάμηνο.
Εγχειρίδια και βιβλιογραφία

Υλικό για τη διδασκαλία μου αντλώ επιλεκτικά από ποικίλα βιβλία των γνωστών εκδόσεων για τη διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας. Παράλληλα γίνεται και επιλεκτική χρήση βιβλίων του ΟΕΔΒ και του πανεπιστημίου της Κρήτης, όσων παρέχουν τη δυνατότητα για άσκηση ποικίλων μορφών του λόγου, προφορικού λόγου (speaking), κατανόησης κειμένων (listening – reading comprehension) και ασκήσεις γραπτού λόγου (writing). Για τα τμήματα των προχωρημένων χρησιμοποιώ επίσης επιλεκτικά τα βιβλία «Νεοελληνική Γλώσσα» του Γυμνασίου και για αυτά των αρχαρίων τα βιβλία του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπως το βιβλίο «Ελληνικά με την παρέα μου» (Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.). Για τους εντελώς αρχάριους (κυρίως μη ελληνικής καταγωγής) χρειάζεται αρκετή προεργασία, επειδή προχωρεί αρκετά γρήγορα, αλλά για άτομα με λανθάνουσες γνώσεις τις ελληνικής είναι αρκετά κατάλληλο. Τα σύμβολα τα οποία χρησιμοποιούνται στο βιβλίο σε συνδυασμό με τις ολιγόλογες οδηγίες δίνουν την ευκαιρία στο φοιτητή να προσδιορίσει το ζητούμενο με ελάχιστη παρέμβαση του εκπαιδευτικού. Συμπληρωματικά παρέχονται για τους προχωρημένους η Γραμματική και το Συντακτικό, κείμενα Λογοτεχνίας, Ιστορία, Γεωγραφία και Πολιτισμός, ενώ για τους αρχάριους η αγγλική έκδοση του ελληνικού πολιτισμού. Θα έλεγα ότι αντιμετωπίζονται θετικά, καθώς οι φοιτητές έχουν στη διάθεσή τους δωρεάν μία σειρά βιβλίων γλώσσας, λογοτεχνίας και πολιτισμού. Παράλληλα προβάλλονται βιντεοκασέτες από την εκπαιδευτική τηλεόραση και τη συλλογή του Κέντρου
Γλωσσικά εργαστήρια

Τα γλωσσικά εργαστήρια επίσης με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και του διαδικτύου στα Computers του Κέντρου είναι πολύ βοηθητικά για την εμπέδωση και επέκταση γλωσσικών και όχι μόνο δραστηριοτήτων, τόσο για τους προχωρημένους όσο και για τους αρχάριους. Με τους προχωρημένους εργαζόμαστε κυρίως με την ιστοσελίδα Κόμβος και το ηλεκτρονικό λεξικό του Τρανταφυλλίδη, το δικτυακό τόπο Λογότοπο, εκπαιδευτικά λογισμικά και και διάφορα άλλα CD-ROMs και ιστοσελίδες Ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού, ελληνικού τύπου, καθώς θεσμών της παροικίας. Με τους αρχάριους εργαζόμαστε κυρίως στο δικτυακό τόπο Φιλογλωσσία, το Ηλεκτρονικό αλφάβητο και το Μαθαίνω ελληνικά. Οπωσδήποτε η προβληματική στην αξιοποίηση και την εφαρμογή της υπάρχει πάντοτε, για τεχνικούς λόγους αλλά και λόγω διαφορετικού βαθμού χρήσης από τους χρήστες.

Μερικές παραμέτρους που έλαβα επίσης υπόψη στη διαμόρφωση του αναλυτικού προγράμματος και των σχετικών δραστηριοτήτων και είχαν ικανοποιητική ανταπόκριση είναι και η αξιοποίηση του ντόπιου υλικού και η διασύνδεση με την την ελληνική παροικία. Πιο συγκεκριμένα:

• Διδασκαλία μέσα από χρήση και μελέτη αυθεντικού κυρίως υλικού από το Αρχείο του Κέντρου και όχι μόνο, με θέματα που σχετίζονται με τη μετανάστευση των Ελλήνων στη Μελβούρνη και την κοινωνική, εκπαιδευτική και πολιτιστική δράση της ελληνικής παροικίας.
• Σύνδεση με την ελληνική παροικία και συμμετοχή σε παροικιακές και ευρύτερες δραστηριότητες με στόχο την άμεση επαφή με το περιβάλλον μέσα στο οποίο παράγεται ο ελληνικός λόγος σε ποικίλες μορφές. Συμμετοχή φοιτητών / τριών σε ελληνικά προγράμματα Πολυπολιτισμικών Ραδιοφωνικών Σταθμών, μεταφράσεις κειμένων Ελληνο-Αυστραλών λογοτεχνών στην Αγγλική για το Φεστιβάλ συγγραφέων, συμμετοχή στο Φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου καθώς και διάφορες επισκέψεις είναι μερικές ενδεικτικές δραστηριότητες.

II. Ελληνικό Κέντρο

Στο Κέντρο, όπου συμπληρώνω τις ώρες μου, υπάρχει μία ποικιλία διοικητικών καθηκόντων και γραμματειακής υποστήριξης, ήτοι τηλέφωνα, δακτυλογράφηση, μεταφράσεις, κράτηση των πρακτικών, εξυπηρέτηση επισκεπτών και ερευνητών, διεκπεραίωση αλληλογραφίας στα σχολεία και άλλους φορείς ή οργανισμούς για θέματα που αφορούν το Πρόγραμμα και τις δραστηριότητες του Κέντρου, φωτοτυπίες, αποστολή φαξ, αποδελτίωση εφημερίδων και ποικίλες άλλες εργασίες του Κέντρου.

Το εξάμηνο όμως αυτό εργάζομαι κυρίως στην ηλεκτρονική καταγραφή της βιβλιοθήκης του Κέντρου και στην τακτοποίηση του αρχείου και του ποικίλου υλικού που διαθέτει. Σημαντική είναι η συμβολή μου επίσης στην εκπόνηση και διεκπεραίωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων που προσφέρει το Κέντρο για σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τα προσφερόμενα προγράμματα αυτής της χρονιάς ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, το θέμα της ελληνικής μετανάστευσης στη Μελβούρνη και ένας περίπατος στον ελληνικό δρόμο της Μελβούρνης και τα παρακολούθησαν πολλοί μαθητές και μαθήτριες σχολείων της πόλης.
Ευρύτερες δραστηριότητες

Πέραν του διδακτικού έργου και του έργου μου στο Κέντρο, υπάρχουν ποικίλες άλλες δραστηριότητες, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές, που γίνονται σε χρόνο εκτός του ωραρίου μου, καθώς υπάρχει μία έντονη εκπαιδευτική και πολιτιστική δραστηριοποίηση στη Μελβούρνη. Πιο συγκεκριμένα αναφέρω επιλεκτικά τις εξής στις οποίες συμμετείχα:

• Εκθέσεις, λογοτεχνικές βραδιές και Φόρουμ του Ελληνο-Αυστραλιανού Κέντρου του πανεπιστημίου RMIT.
• Συνέδριο του RMIT National Forum “Greek Australians in the twenty-first century” (2-4 Απριλίου 2004). Εισήγησή μου με θέμα «Χαρτογράφηση των ελληνικών φεστιβάλ στη Μελβούρνη».
• Παιδαγωγική συνεδρίαση-ημερίδα του Γραφείου Εκπαίδευσης (26 Μαΐου 2004).
• Σεμινάριο στο Πολιτειακό Υπουργείο Παιδείας για τις εξελίξεις στο Victorian Certificate of Education (Μάρτιος 2004).
• Επιμορφωτικό σεμινάριο χρήσης των τεχνολογιών στο RMIT (2004).
• Συνέδριο του Εθνικού Κέντρου Ελληνικών Μελετών και Έρευνας (ΕΚΕΜΕ) του πανεπιστημίου La Trobe, “First National Colloquium” (9 Μαρτίου 2003)
• Συνέδριο της Εταιρίας Ελληνικών Σπουδών Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας Greeks in the Modern World (2-4 Αυγούστου 2002). Εισήγησή μου με θέμα «Greek festivals and traditional culture in Melbourne».
• Σεμινάρια και λογοτεχνικές εκδηλώσεις του πανεπιστημίου La Trobe. Εισήγησή μου για το Ρίτσο (12 Δεκeμβρίου 2002).
• Ερευνητικό ταξίδι στην Ελλάδα και την Κύπρο για το θέμα των φεστιβάλ, κατόπιν επιχορήγησης (Research Grant) από το πανεπιστήμιο La Trobe (Δεκέμβριος 2003- Ιανουάριος 2004).

Βασικές παράμετροι στην αξιοποίηση του εκπαιδευτικού μας ρόλου

Θεωρώ πολύ σημαντική την ύπαρξη αυτού του θεσμού για την ενίσχυση των Ελληνικών Προγράμματων και Ερευνητικών Κέντρων του εξωτερικού. Χρειάζεται όμως να γίνεται σε μια βάση που να κατοχυρώνει το θεσμό και το κύρος του εκπαιδευτικού. Μεταξύ άλλων αναγκαία είναι:

• Έγκαιρος και ακριβής καθορισμός των πλαισίων εργασίας, καθώς και μία δίκαιη αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτικών, που θα προστατεύεται από τυχόν κακοπροαίρετες προθέσεις, ιδιαίτερα όταν επαφίεται σε ένα άτομο.
• Συνεχής επιμόρφωση με στόχο την ποιοτική ανάπτυξη του ρόλου εκπαιδευτικού στο χώρο του πανεπιστημίου. Η πραγματοποίηση της συνάντησης που δεν έγινε με στόχο την ανταλλαγή των εμπειριών και μεθόδων στο εγγύς μέλλον θεωρείται αναγκαία.
• Άρτια και ρεαλιστική αξιοποίηση της επαγγελματικής κατάρτισης του εκπαιδευτικού.

Ευχαριστώ το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας για το πολύτιμο συμβουλευτικό έως τώρα έργο μέσω του οικείου δικτυακού τόπου, καθώς και όλους τους συναδέλφους που με τις συμμετοχές τους στις Φρυκτωρίες, αποτελούν πηγή πολυσήμαντης πληροφόρησης, άντλησης υλικού, έμπνευσης και ενθάρρυνσης.