Ευανθία Κασκαντήρη,

evikas@scarlet.be

Οι επίσημες γλώσσες του Βελγίου είναι τρεις: Φλαμανδικά (Ολλανδικά), Γαλλικά, Γερμανικά.

Το Πανεπιστήμιο Γάνδης ιδρύθηκε το 1817 και εδρεύει στη Φλαμανδική περιοχή. Είναι το μόνο πανεπιστήμιο στη Φλάνδρα με οργανωμένο τομέα Νεοελληνικών Σπουδών.

8 Ιουνίου 2005

Η Φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Γάνδης έχει μακρά παράδοση Νεοελληνικών Σπουδών αφού, από το 1932, η Νεοελληνική γλώσσα διδασκόταν, ως προαιρετικό μάθημα, στο πρόγραμμα της κλασικής φιλολογίας.

Στο πλαίσιο μεταρρύθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος το 1991, τα Νεοελληνικά εντάχθηκαν στο πρόγραμμα της κλασικής φιλολογίας ως υποχρεωτικό μάθημα επιλογής. Οι φοιτητές καλούνταν να επιλέξουν μεταξύ τριών κατευθύνσεων: (1) της Νεοελληνικής· (2) της Ιταλικής· (3) της γενικής φιλολογικής.

Το πρόγραμμα που υιοθετήθηκε το 1991 είχε ως βασικό σκοπό να ενισχύσει τις σύγχρονες μορφές των κλασικών γλωσσών, δηλαδή των Νέων Ελληνικών και των Ιταλικών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πνευματικό έρεισμα αυτής της αλλαγής ήταν η πεποίθηση των υπεύθυνων καθηγητών ότι τα Νέα Ελληνικά αποτελούν αδιάλειπτη συνέχεια των Αρχαίων Ελληνικών. Στο πλαίσιο νέας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στα Πανεπιστήμια, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Μπολόνιας, από το τρέχον Ακαδημαϊκό Έτος αλλάζει το πρόγραμμα σπουδών της κλασικής φιλολογίας. Αποσυνδέονται τα Αρχαία Ελληνικά από τα Λατινικά και διαμορφώνεται ένα καινούριο περιβάλλον όπου τα Νέα Ελληνικά θα πρέπει να είναι ελκυστικά από μόνα τους. Προς αυτήν την κατεύθυνση ενεργό ρόλο καλείται να παίξει το Κέντρο Ελληνικών Μελετών, πρόεδρος του οποίου είναι ο καθηγητής Gunnar De Boel. Αν και λειτουργεί ανεξάρτητα από τον τομέα Νεοελληνικών, ο θεσμός αυτός συμβάλλει σημαντικά, με τις πλούσιες δραστηριότητες και εκδηλώσεις του (διοργάνωση μηνιαίων διαλέξεων· έκδοση του ετήσιου περιοδικού «Τετράδιο»), στη διάδοση του Ελληνικού πολιτισμού.

Τα ανωτέρω στοιχεία είναι ενδεικτικά φιλελληνικού κλίματος που επικρατεί, αφενός στη Φλάνδρα γενικότερα, και αφετέρου στο Πανεπιστήμιο Γάνδης ειδικότερα.



Πρόγραμμα σπουδών



Η διδασκαλία της Νέας Ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού εντάσσεται στο πρόγραμμα σπουδών του τμήματος κλασικής φιλολογίας. Η υποχρεωτική επιλογή του μαθήματος Νεοελληνικών ξεκινά από το 2ο Έτος σπουδών. Ο αριθμός των φοιτητών που επιλέγει τη Νεοελληνική κατεύθυνση αποτελεί, κατά μέσον όρο, το ήμισυ του αριθμού των φοιτούντων στο τμήμα κλασικών σπουδών.

Υπεύθυνος καθηγητής του Νεοελληνικού τομέα είναι ο κ. Gunnar De Boel, ο οποίος αποφασίζει για το πρόγραμμα και τα περιεχόμενα διδασκαλίας που εφαρμόζονται σε όλα τα επίπεδα.

Η Νέα Ελληνική προσφέρεται σε τρία επίπεδα: αρχαρίων (Ελληνικά Ι*), μέσων (Ελληνικά ΙΙ**) και προχωρημένων (Ελληνικά ΙΙΙ***). Τα μαθήματα παραδίδονται με δύο τρόπους: α) διδασκαλία στην τάξη· β) γλωσσικά εργαστήρια.

Τα γλωσσικά εργαστήρια συνίστανται σε ατομική διδασκαλία και προσωπική παρακολούθηση των φοιτητών. Συγκεκριμένα στην επιλογή και στη μελέτη ενός νεοελληνικού διηγήματος (Επίπεδο ΙΙ) ή μυθιστορήματος (Επίπεδο ΙΙΙ). Επίσης ακολουθεί επίβλεψη στη σύνταξη μιας γραπτής εργασίας -περίληψη του διηγήματος ή μυθιστορήματος-, η οποία παρουσιάζεται από τους φοιτητές στο τέλος του Ακαδημαϊκού Έτους. Επιπλέον, με πρωτοβουλία της υποφαινομένης, λειτούργησαν μαθήματα οργανωμένα σε μικρές ομάδες καθώς και ενισχυτική διδασκαλία σε ενδιαφερόμενους φοιτητές. Τα πρώτα μαθήματα είχαν τη μορφή συνομιλιών, θέματα των οποίων αντλούνταν από τον Ελληνικό πολιτισμό (π.χ. θέατρο, μουσική, τέχνη) καθώς και από τη σύγχρονη Ελληνική πραγματικότητα. Αποτέλεσαν δε σημαντικό βοήθημα για τη βελτίωση της προφορικής έκφρασης των φοιτητών. Το ευέλικτο αυτό σχήμα επέτρεψε και την εξάσκηση στην ακρόαση, με τη χρησιμοποίηση Ελληνικών τραγουδιών.



* Ελληνικά Ι:



1. Νεοελληνική γλώσσα (ετήσιο μάθημα): χρησιμοποιείται ως διδακτικό εγχειρίδιο «Τα νέα ελληνικά για ξένους» του Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

2. Γλωσσικά εργαστήρια: γραπτή εργασία (δεύτερο εξάμηνο)

3. Ιστορία και πολιτισμός της Νεότερης Ελλάδας (στα Φλαμανδικά).



** Ελληνικά ΙΙ:



1. Νεοελληνική γλώσσα (ετήσιο μάθημα):

a. ολοκλήρωση του εγχειριδίου «Τα νέα ελληνικά για Ξένους».

b. Άρθρα από τον Ελληνικό τύπο:

2. Γλωσσικά εργαστήρια: μελέτη νεοελληνικού διηγήματος και γραπτή εργασία (ετήσιο μάθημα)

3. Νεοελληνική λογοτεχνία (Μεσαιωνική ή σύγχρονη) στα Φλαμανδικά (1ο εξάμηνο)



*** Ελληνικά ΙΙΙ:



1. Νεοελληνική γλώσσα (ετήσιο μάθημα):Άρθρα από τον Ελληνικό τύπο με επίκαιρα θέματα.

2. Γλωσσικά εργαστήρια: μελέτη νεοελληνικού μυθιστορήματος και γραπτή εργασία (ετήσιο)

3. Νεοελληνική λογοτεχνία (Μεσαιωνική ή σύγχρονη) στα Φλαμανδικά (1ο εξάμηνο)

Το ανωτέρω πρόγραμμα είναι πολύ εντατικό και απευθύνεται ουσιαστικά, αν όχι αποκλειστικά, σε φοιτητές κλασικών σπουδών. Η γλωσσομάθεια των αποφοίτων του τμήματος Νεοελληνικών αντιστοιχεί στο 3ο επίπεδο του πιστοποιητικού Ελληνομάθειας.

Η αξιολόγηση γίνεται από τον υπεύθυνο καθηγητή με προφορικές εξετάσεις εφ’όλης της ύλης στο τέλος του Ακαδημαϊκού έτους. Στην εξεταστική διαδικασία συμμετέχουν και οι αποσπασμένοι φιλόλογοι.

Όμως η σχέση με την Ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό δεν σταματά στο καθιερωμένο πρόγραμμα του τμήματος. Αρκετοί φοιτητές της Νεοελληνικής κατεύθυνσης επιλέγουν για εκπόνηση της πτυχιακής τους εργασίας καθαρά Νεοελληνικά θέματα υπό την επίβλεψη του υπεύθυνου καθηγητή. Στον τομέα υπάρχουν και δύο υποψήφιοι διδάκτορες.

Επίσης, ενδεικτική είναι και η μεγάλη συμμετοχή των φοιτητών του Νεοελληνικού τμήματος στο πρόγραμμα «Έρασμος». Το προσεχές Ακαδημαϊκό Έτος για παράδειγμα τέσσερις φοιτητές θα συνεχίσουν το 3ο ή 4ο Έτος σπουδών τους σε Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Στο παρελθόν, όσοι συμμετείχαν στο πρόγραμμα «Έρασμος» ανταποκρίθηκαν με επιτυχία και στην απόκτηση του 4ου επιπέδου του πιστοποιητικού Ελληνομάθειας. Συν τοις άλλοις, αρκετοί φοιτητές παρακολουθούν θερινά προγράμματα εκμάθησης και τελειοποίησης της γλώσσας στην Ελλάδα.

Τέλος, στο πλαίσιο του τομέα Νεοελληνικών λειτουργεί βιβλιοθήκη που διαθέτει βασικό υλικό για την Νεοελληνική γλώσσα, λογοτεχνία και ιστορία.