sikeliotis writes, "Τάσος Χατζηαναστασίου

Το παρακάτω κείμενο παρουσιάζει, κωδικοποιεί και αξιολογεί τα αποτελέσματα ενός ερωτηματολογίου αξιολόγησης των μαθημάτων της νέας ελληνικής γλώσσας και της νέας ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας που διδάσκονται στο τμήμα Ξένων Γλωσσών και στο Κλασικό Τμήμα του Πανεπιστημίου του Παλέρμο."

23 Ιουνίου 2003 (ημερομηνία δημοσίευσης στις Φρυκτωρίες)

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΝΟΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ



Με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης των μαθημάτων του 2ου εξαμήνου στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο, έδωσα στους φοιτητές να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο για την αξιολόγηση του μαθήματος γενικά και των δικών μου παραδόσεων πιο συγκεκριμένα. Το ερωτηματολόγιο ήταν ανοιχτού χαρακτήρα με την έννοια ότι οι φοιτητές δεν καλούνταν να σημειώσουν μια ή περισσότερες από τις ήδη δεδομένες απαντήσεις αλλά έπρεπε να διατυπώσουν και ν’ αναπτύξουν την απάντησή τους εξολοκλήρου. Το μειονέκτημα αυτού του τύπου ερωτηματολογίου είναι ότι ενδέχεται να πάρει κανείς πολλές διαφορετικές ακόμη κι άσχετες απαντήσεις και βέβαια το ότι η επεξεργασία του απαιτεί περισσότερο χρόνο. Το πλεονέκτημα όμως είναι ότι δεν υπαγορεύει στον φοιτητή την απάντηση, με την έννοια ότι δεν του υποβάλλει ιδέες θέτοντας υπόψη του συγκεκριμένες απαντήσεις, οπότε μπορεί να εκφραστεί πιο ελεύθερα και αυθόρμητα. Εν πάσει περιπτώσει τα αποτελέσματα είναι αυτά που ακολουθούν παρακάτω και τα συμπεράσματα δικά σας. Το ερωτηματολόγιο συμπλήρωσαν τέσσερις (4) φοιτήτριες του πρώτου έτους και τέσσερις (4) του δευτέρου έτους του τμήματος Ξένων Γλωσσών και Διεθνών Σχέσεων και δέκα (10) φοιτητές του πρώτου έτους και έξι (6) φοιτητές του δευτέρου έτους του τμήματος κλασικής φιλολογίας, σύνολο είκοσι τέσσερις (24) από τους τριάντα (30) συνολικά εγγεγραμμένους στο μάθημα και στα δύο τμήματα. Εννοείται ότι κάποιοι έδωσαν περισσότερες από μία απαντήσεις σε κάθε ερώτημα ενώ δεν απάντησαν όλοι σε όλες τις ερωτήσεις. Για οποιεσδήποτε διευκρινίσεις στη διάθεσή σας:



ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΛΕΞΑΤΕ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ (Η΄ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ);

είχα κάνει/εξακολουθώ να σπουδάζω τα αρχαία ελληνικά και μ’ ενδιέφερε η εξέλιξη μιας γλώσσας που μου αρέσει: 15 απαντήσεις

γιατί μ’ ενδιέφερε περισσότερο από τις άλλες προσφερόμενες γλώσσες: 3 απαντήσεις

είχα φίλους Έλληνες: 2 απαντήσεις

από περιέργεια γιατί είχα επισκεφτεί την Ελλάδα: 1 απάντηση

γιατί μου φάνηκε ευκολότερη από τα αραβικά και τα ρωσικά (sic): 1 απάντηση

για την προσωπική μου καλλιέργεια: 1 απάντηση



ΤΙ ΣΑΣ ΠΡΟΣΕΦΕΡΑΝ ΤΕΛΙΚΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (ΓΕΝΙΚΑ);

Γνώσεις σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο: 11 απαντήσεις

Γνωριμία του ελληνικού πολιτισμού: 6 απαντήσεις

Κατανόηση της εξέλιξης της ελληνικής γλώσσας: 2 απαντήσεις

Γνωριμία με τα ελληνικά λογοτεχνικά κείμενα: 2 απαντήσεις

Τη γνωριμία της νεότερης Ελλάδας: 1 απάντηση

Την κατανόηση της διαφοράς μεταξύ νέας και αρχαίας Ελλάδας: 1 απάντηση

Καλύτερη σχέση με την αρχαία γλώσσα: 1 απάντηση

Τον ενθουσιασμό να πλουτίσω τις γνώσεις μου σχετικά με την Ελλάδα: 1 απάντηση

Τη δυνατότητα να γνωρίσω τη χώρα: 1 απάντηση



ΘΑ ΣΥΣΤΗΝΑΤΕ ΣΕ ΣΥΜΦΟΙΤΗΤΕΣ ΣΑΣ ΝΑ ΕΠΙΛΕΞΟΥΝ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ; (όλοι απάντησαν θετικά)

Γιατί είναι μια αρχαία αλλά και σύγχρονη γλώσσα που αξίζει να γνωρίσεις την εξέλιξή της: 7 απαντήσεις

Γιατί οι διδάσκοντες είναι καλοί, καταρτισμένοι και συνεννοήσιμοι: 6 απαντήσεις

Γιατί τα νέα ελληνικά είναι μια ωραία γλώσσα: 6 απαντήσεις

Γιατί πέρασα καλά στα μαθήματα: 3 απαντήσεις

Γιατί μου αρέσει ο ελληνικός πολιτισμός: 3 απαντήσεις

Γιατί είναι ένα χρήσιμο και ενδιαφέρον αντικείμενο: 2 απαντήσεις

Γιατί γίνεται καλή δουλειά: 1 απάντηση

Γιατί προσφέρει ευκαιρίες για δουλειά: 1 απάντηση



ΘΑ ΘΕΛΑΤΕ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΤΕ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ;

(όλοι απάντησαν θετικά)



ΤΙ ΣΑΣ ΑΡΕΣΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΧΑΤΖΗΑΣΤΑΣΙΟΥ;

Η γνωριμία με τον ελληνικό πολιτισμό και την ιστορία: 13 απαντήσεις

Η χρήση των ελληνικών τραγουδιών στη διδασκαλία: 9 απαντήσεις

Η συζήτηση στα ελληνικά και γενικά η πρακτική χρήση της γλώσσας: 6 απαντήσεις

Το γεγονός ότι το μάθημα ήταν ευχάριστο: 3 απαντήσεις

Ο τρόπος που διδάσκει τη λογοτεχνία: 3 απαντήσεις

Η χρήση οπτικοακουστικών μέσων και του Διαδικτύου: 3 απαντήσεις

Το ότι είχαμε καλή συνεργασία: 2 απαντήσεις

Η φιλική σχέση μας με τον διδάσκοντα: 1 απάντηση

Η επισήμανση των δυσκολιών που έχει ένας Έλληνας όταν μιλάει τα ελληνικά (sic): 1 απάντηση

Το γεγονός ότι παρότι ξένος ήταν οικείος: 1 απάντηση



ΤΙ ΔΕΝ ΣΑΣ ΑΡΕΣΕ ΚΑΙ ΘΑ ΘΕΛΑΤΕ Ν’ ΑΛΛΑΞΕΙ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΧΑΤΖΗΑΣΤΑΣΙΟΥ;

Θα θέλαμε να έχουμε την ευκαιρία για περισσότερη συζήτηση-πρακτική: 4 απαντήσεις

Θα θέλαμε να χρησιμοποιούνται περισσότερο τα οπτικοακουστικά μέσα στη διδασκαλία: 3 απαντήσεις

Ν’ αλλάξουν οι ώρες διδασκαλίας: 3 απαντήσεις (σσ. αφορά τα μαθήματα που γίνονταν 8-10 το πρωί και 12-2.00 το μεσημέρι)

Να αλλάξει το βιβλίο: «Περισσότερα Ελληνικά»: 3 απαντήσεις (σσ. αφορά μόνο τις φοιτήτριες του δευτέρου έτους του Τμήματος Ξένων Γλωσσών. Το βιβλίο ήταν επιλογή της υπεύθυνης καθηγήτριας και είναι πράγματι ξεπερασμένο)

Ν’ αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας του Τ. Χ.: 2 απαντήσεις

Να επιλυθεί το πρόβλημα των αιθουσών: 1 απάντηση

Θα θέλαμε να δίνονται ασκήσεις για το σπίτι: 1 απάντηση

Το ότι ο Τ. Χ. κοροϊδεύει την ερασμιακή προφορά: 1 απάντηση



Τέλος τους έβαλα να υπογράψουν μ’ ένα ελληνικό ψευδώνυμο. Πολλοί όμως υπέγραψαν τελικά με το πραγματικό τους όνομα. Για όσους ενδιαφέρονται τα ψευδώνυμα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν: Κίρκη, Ελπήνωρ (2 φορές) (σσ. και τα δύο από την Κίχλη του Σεφέρη), Ψυχή (2 φορές), Αλήθεια, Αγγλομανής (sic), Γαλήνη, Ουρανία, Γλυκεία, Σικελιομαθητής, Ειρήνη, Κώστας Αγγέλου (από τους διαλόγους του «Ελληνικά 1+1»), Αθηνά Γλαυκώπις, Οδυσσεύς, Αχιλλεύς.



Σημείωση: Δεν έχω συμπεριλάβει τις ερωτήσεις που αφορούν την εικόνα που είχαν για την Ελλάδα πριν από το μάθημα και την εικόνα που απέκτησαν μετά επειδή κατά τη γνώμη μου δεν προσφέρουν τίποτα καινούριο.



ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Κάνοντας έναν προσωπικό απολογισμό της δουλειάς μου θα έλεγα τα εξής:

Για πρώτη φορά νομίζω πως πήγαμε καλά! Η όλη εμπειρία από τη διδασκαλία ελληνικών σε ξένους ήταν πολύ θετική παρά τα προβλήματα στην υποδομή (έλλειψη οπτικοακουστικών μέσων, αιθουσών, γραφείων για τους καθηγητές, υπολογιστών κτλ). Την επόμενη χρονιά όμως θα πρέπει να προετοιμαστώ καλύτερα στα εξής:

1.Σε ό,τι αφορά τη γραμματική και το συντακτικό, το θεωρητικό μέρος της οποίας αναλαμβάνει στο μεν τμήμα Ξένων Γλωσσών η Ιταλίδα καθηγήτρια που είναι και υπεύθυνη για το μάθημα των Νέων Ελληνικών στο τμήμα αυτό, στο δε κλασικό τμήμα η μόνιμη στο πανεπιστήμιο Ελληνίδα συνάδελφος, να επιμείνω σε γραπτές και προφορικές ασκήσεις και γενικότερα στην πρακτική εφαρμογή της θεωρίας

2.Σε ό,τι αφορά τη χρήση της γλώσσας, να υπάρξει περισσότερη συζήτηση στα ελληνικά

3.Να υπάρξει καλύτερος σχεδιασμός και προγραμματισμός στη χρήση των οπτικοακουστικών μέσων (κασετόφωνο, βίντεο, τηλεόραση, διαδίκτυο), που φέτος χρησιμοποιήθηκαν περισσότερο πειραματικά και με πολλές δυσκολίες

4.Πιο συγκεκριμένα η χρήση του διαδικτύου θα αφορά: α) το γράψιμο και την αποστολή μέσω του ταχυδρομείου μικρών κειμένων σε μένα για να τους τα στέλνω πίσω διορθωμένα, ή ακόμη και σε άλλους φοιτητές σε άλλη πόλη ή χώρα ή στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, γενικότερα τη χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στα ελληνικά, β) την ανάγνωση ελληνικών ιστοσελίδων ανάλογα με το προσωπικό ενδιαφέρον κάθε φοιτητή, γ) τη χρήση της ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης και των λεξικών των Φρυκτωριών, δ) την αναζήτηση στοιχείων στο ελληνικό διαδίκτυο για την εκπόνηση μικρών εργασιών.

5.Σε ό,τι αφορά τη λογοτεχνία, εμμονή στην ερμηνεία και τη λογοτεχνικότητα των κειμένων μια και το μορφολογικό μέρος και τη μεταφραστική δουλειά την αναλαμβάνει άλλος συνάδελφος

6.Ένα ημίωρο της δίωρης διδασκαλίας να χρησιμοποιηθεί για την παρουσίαση στοιχείων της ιστορίας, του πολιτισμού, του τρόπου ζωής και της σύγχρονης πραγματικότητας της Ελλάδας οργανωμένης όμως πιο συστηματικά

7.Υπάρχει τέλος η σκέψη να προβάλλονται ελληνικές ταινίες εκτός ωρών διδασκαλίας, μία φορά το μήνα για παράδειγμα



Από Παλέρμο αυτά για φέτος, η εβδομάδα αυτή ήταν και η τελευταία των μαθημάτων. Θα ήθελα ωστόσο να πω ότι τη Δευτέρα 9 Ιουνίου μια από τις σημαντικότερες μορφές των Νέων Ελληνικών σπουδών σε όλο τον κόσμο, ο καθηγητής Βιτσέντζο Ρότολο, έκανε το τελευταίο του μάθημα στο πανεπιστήμιο λόγω συνταξιοδότησης. Τη θέση του στο μάθημα της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας αναλαμβάνει η επίσης σπουδαία νεοελληνίστρια καθηγήτρια και Πρόξενος της Ελλάδας, Ρενάτα Λαβανίνι, κόρη του ιδρυτή των νεοελληνικών σπουδών στο Παλέρμο και του Σικελικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών, Μπρούνο Λαβανίνι.



Παλέρμο, 13 Ιουνίου 2003



ΥΓ Δεν αισθάνομαι καμία ενοχή απέναντι στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας επειδή δεν έχω καταθέσει κάποια ολοκληρωμένη διδακτική πρόταση που να περιλαμβάνει τη χρήση των υπολογιστών. Το γεγονός ότι αξιολογήθηκα στη συνέντευξη με πέντε (5) έστω λόγω «κακής συμπεριφοράς» προς «συναδέλφους» (βλ. πρακτικά της επιτροπής), με απαλλάσσει από κάθε ευθύνη: ουσιαστικά οι αξιολογητές με έκριναν περίπου άχρηστο! Ας μας φωτίσουν λοιπόν πρώτοι οι αριστεύσαντες.