Andriy Savenko
Νεοελληνικές σπουδές στο Εθνικό Πανεπιστήμιο «Ταράς Σεβτσένκο» του Κιέβου και οι μελλοντικές προοπτικές των νεοελληνιστών στην αγορά εργασίας

25 Ιουνίου 2008

Η Ουκρανία ως νεοσύστατο κράτος αντιμετωπίζει αφενός το πρόβλημα της κατάλληλης κατάρτισης των εργαζομένων για να έχουν τις απαραίτητες ικανότητες που απαιτεί η σημερινή αγορά εργασίας, αφετέρου πρέπει να συμμορφώνεται με τις συνθήκες που δημιουργεί το παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα. Απ’ αυτή την πλευρά η εργατική απασχόληση των νεοελληνιστών στην Ουκρανία παρουσιάζει συνάμα και τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα. Η Ουκρανία ως νέα αγορά ελκύει πολλές ξένες επιχειρήσεις. Κατά τα στοιχεία της ΚΥΣ της Ουκρανίας για το 2007 περισσότερες από 80 ελληνικές επιχειρήσεις έχουν εισχωρήσει στην ουκρανική αγορά στον τομέα των κατασκευών («Μηχανική», «Nikon Construction»), τροφίμων («Coca-Cola Hellas»), λειανικής και χοντρικής πώλησης («ΓΕΡΜΑΝΟΣ Α.Ε. »), τραπεζικών υπηρεσιών (Πειραιώς, Eurobank), μεταφορών, ξυλείας κτλ. Οι ξένες εταιρίες έχουν μια άμεση ανάγκη να στελεχωθούν με κατάλληλο προσωπικό, που εκτός από τις ουσιώδεις γνώσεις του επαγγέλματος να έχει και γλωσσική ευχέρεια σε σχέσεις με τον εργοδότη. Στις περισσότερες περιπτώσεις το πρόβλημα λύνει η γνώση των αγγλικών, όμως εάν πρόκειται για την παρουσίαση των προϊόντων ή υπηρεσιών που έχουν μια καθαρή εθνική απόχρωση όπως οι τουριστικές υπηρεσίες, η προμήθεια των εθνικών προϊόντων (έργα λαϊκής τέχνης, παραδοσιακά φαγητά κτλ), η κατοχή της γλώσσας-πηγής θεωρείται σημαντικό προσόν.

Στην έδρα ελληνικών σπουδών του Πανεπιστημίου «Ταράς Σεβτσένκο» παρέχεται φοίτηση και επιστημονική κατάρτιση στους 55 φοιτητές συνολικά, ετησίως στις νεοελληνικές σπουδές εγγράφονται 10-15 φοιτητές. Οι φοιτητές που σπουδάζουν στην έδρα χωρίζονται σε δύο ομάδες: σε αυτούς που έχουν τα νέα ελληνικά ως πρώτη και αυτούς που έχουν τα νέα ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα. Οι σπουδές με τα ελληνικά ως πρώτη γλώσσα θεωρούνται εξειδικευμένες (οι φοιτητές εκπονούν επιστημονικές μελέτες από το 2ο έτος με νεοελληνικά θέματα) και διαρκούν 5 χρόνια (ολόκληρο πανεπιστημονικό κύκλο). Αποφοιτώντας στο 4ο έτος οι φοιτητές παίρνουν το πτυχίο bachelor, στο 5ο έτος — τα πτυχία 2 κατηγοριών: master/ specialist (ανάλογα με επιδόσεις και συμμετοχή στα μαθήματα). Τα ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα διδάσκονται μόνο τέσσερα χρόνια, ξεκινώντας από το 2ο έτος σπουδών.Τώρα τα νεοελληνικά διδάσκονται σε ομάδες παράλληλα με την αγγλική και τη γερμανική γλώσσα. Παροδικά υπάρχουν ομάδες φοιτητών στην Ιστορική Σχολή, Σχολή δημοσιογραφίας και Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων. Οι φοιτητές που έχουν τα νεοελληνικά ως πρώτη γλώσσα έχουν εκτός από τις πρακτικές εξασκήσεις των νεοελληνικών τα εξής μαθήματα ειδίκευσης:

1)εισαγωγή σε νεοελληνικές σπουδές,
2)Ελλαδογνωσία (ή γλωσσοπολιτιστικές σπουδές),
3)θεωρητική λεξικολογία,
4)θεωρητική μορφολογία,
5)επίκαιρα ζητήματα του συντακτικού,
6)θεωρία και πράξη της μετάφρασης,
7)ιστορία της ελληνικής γλώσσας,
8)νεοελληνική υφολογία,
9)επίκαιρα ζητήματα των νεοελληνιστικών σπουδών (ξεχωριστά της γλωσσολογίας, μεταφρασεολογίας και υφολογίας),
10)εισαγωγή στη νεοελληνική διαλεκτολογία.

Κάθε χρόνο οι φοιτητές της έδρας ελληνικών σπουδών έχουν ένα μήνα πρακτικές εξασκήσεις στο χώρο αρχειοθεσίας, διερμηνείας, παιδαγωγικής (στα σχολεία και πανεπιστήμια).

Έχοντας υπόψη τον υψηλό ανταγωνισμό στη σημερινή αγορά εργασίας η έδρα ελληνικών σπουδών έδωσε την ιδιαίτερη προσοχή στα μαθήματα που θα συμβάλλουν στην επαγγελματική κατάρτιση των νεοελληνιστών.

Πρόκειται, πρώτον, για τη σειρά διαλέξεων της Ελλαδογνωσίας κατά τις οποίες οι φοιτητές αποκτούν τις απαραίτητες γνώσεις για την ιστορία και πολιτισμό της Ελλάδας, δίνοντας προσοχή και στα θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς που συγγενεύουν την Ουκρανία και Ελλάδα˙ δεύτερον, μιλάμε για τις πρακτικές εξασκήσεις στη ανάλυση και ουκρανοελληνική και αντίστροφη μετάφραση των κειμένων επιχειρηματικού λόγου, κατά τις οποίες οι φοιτητές πλουτίζουν το λεξιλόγιο τους με την γενικά οικονομική, εμπορική, επιχειρηματική, νομική ορολογία, γνωρίζουν τις δομές των πιο εύχρηστων εγγράφων όπως έκθεση, καταστατικό, συμφωνία, υπεύθυνη δήλωση, επιχειρηματικές επιστολές κτλ. Στα πλαίσια πρακτικών εξασκήσεων τα μαθήματα διαιρούνται σε γενικές παρατηρήσεις και εισαγωγή στο επιχειρηματικό λόγο, πρακτική ανάλυση και ερμηνεία νομικών και οικονομικών κειμένων από την άποψη γλωσσικής χρήσης. Μ’ αυτό το σκοπό οι συνεργάτες της έδρας ετοίμασαν μερικά εκπαιδευτικά εγχειρίδια, όπως, «Ο νεοελληνικός επιχειρηματικός λόγος», «Σύντομο ελληνο-ουκρανικό λεξικό νομικών όρων», «Ελλαδογνωσία: γλωσσική προσέγγιση».

Προς το παρόν από τους 36 αποφοίτους της έδρας, 12 απασχολήθηκαν επιτυχημένα στις επιχειρήσεις και σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και δουλεύουν με δύο γλώσσες ειδίκευσης. Στην κατάρτιση των φοιτητών συμβάλλει και η στενή συνεργασία με την Πρεσβεία της Ελληνικής Δημοκρατίας στην Ουκρανία. Σχεδόν κάθε χρόνο το Προξενείο επιλέγει μερικούς φοιτητές της έδρας να δουλεύουν στο προσωπικό του με σύμβαση μερικής απασχόλησης. Οι τεταρτοετείς φοιτητές έχουν την ευκαιρία να βελτιώνουν τις γνώσεις τους περνώντας ενός μήνα πρακτική εξάσκηση στο γράφειο του ακολούθου οικονομικών και εμπορικών υποθέσεων κατά τη διάρκεια της οποίας μεταφράζουν κείμενα με οικονομικό περιεχόμενο. Από τον επόμενο χρόνο θα γίνει μια προσπάθεια πρακτικής συνεργασίας με το ελληνικό επιχειρηματικό τηλεοπτικό κανάλι SBNC, το πειραματικό σχέδιο της οποίας πρόβλεπει την από απόσταση συνεργασία των φοιτητών μας που θα συλλέγουν και θα μεταφράζουν τις ειδήσεις και των δημοσιογράφων που θα κρίνουν τις μεταφράσεις.

Η έδρα μας στηρίζει τις ελπίδες της στη μεγαλύτερη εισχώρηση των ουκρανικών εταιρειών στην ελληνική αγορά στο άμεσο μέλλον και κυρίως στον τομέα προσφοράς υπηρεσιών. Εδώ οι απόφοιτοι μας μπορούν να απασχοληθούν ως ξενοδοχειακοί υπάλληλοι, υπάλληλοι τουριστικών γραφείων (τουριστικοί ξεναγοί, συνοδοί τουριστικών ομάδων κτλ.), γραμματείς-μεταφραστές.